Terapia grupowa to jedna z najskuteczniejszych form leczenia uzależnień, a jej korzenie sięgają wielu lat wstecz. W Polsce szeroko stosuje się ją m.in. w ośrodkach Monaru, które odegrały pionierską rolę we wprowadzaniu i rozwijaniu tej metody. Od początku swojego istnienia Monar postawił na społeczności terapeutyczne, w których uczestnicy wspierają się nawzajem, tworząc silne, zdrowe więzi. Obecnie terapia grupowa jest uznawana za kluczowy element w walce z nałogami.
Historia terapii grupowej w Monarze
Monar, założony przez Marka Kotańskiego w 1978 roku, od samego początku kładł nacisk na leczenie uzależnień poprzez tworzenie wspólnoty i integrację osób walczących z nałogiem. Społeczność terapeutyczna, opierająca się na terapiach grupowych, stała się fundamentem działalności ośrodków Monaru. Terapia grupowa była dla Kotańskiego sposobem na przeciwdziałanie izolacji i samotności, które często towarzyszą osobom uzależnionym.
Od lat 80. Monar rozwijał metody pracy grupowej, w której uczestnicy wspierali się wzajemnie, dzielili doświadczeniami i pracowali nad rozwiązaniem swoich problemów. Kotański podkreślał, że „jednostka nie poradzi sobie sama, ale grupa może dać jej siłę”. Właśnie dlatego społeczności terapeutyczne Monaru opierały się na wspólnej pracy i odpowiedzialności za siebie nawzajem. Terapia grupowa stała się skutecznym narzędziem, które w Monarze praktykuje się do dziś.
Na czym polega terapia grupowa?
Terapia grupowa to forma psychoterapii, w której uczestniczy grupa osób mających wspólne cele, problemy lub doświadczenia. W przypadku uzależnień celem jest wsparcie w walce z nałogiem, a także odbudowanie zdrowych relacji międzyludzkich. Pod opieką wykwalifikowanego terapeuty, uczestnicy terapii grupowej mogą dzielić się swoimi historiami, wzajemnie motywować i uczyć się od siebie nawzajem.
Proces grupowy umożliwia nie tylko lepsze zrozumienie własnych problemów, ale także obserwację, jak inni radzą sobie z podobnymi trudnościami. Terapia grupowa pomaga uczestnikom:
- Przełamać poczucie samotności – Uczestnicy widzą, że nie są jedyni, którzy borykają się z uzależnieniem. To poczucie wspólnoty jest kluczowe dla budowania motywacji do zmian.
- Budować wsparcie społeczne – Relacje, które powstają w grupie, mogą być oparte na zaufaniu i wzajemnym wsparciu, co pozytywnie wpływa na proces leczenia.
- Rozwijać umiejętności interpersonalne – Uczestnicy uczą się, jak komunikować się ze sobą, rozwiązywać konflikty i radzić sobie z emocjami w grupie.
- Zwiększać odpowiedzialność za własne zdrowienie – Grupa działa jako „lustro”, pokazując jednostce, jakie wzorce zachowań są destrukcyjne i jak można je zmienić.
Dlaczego terapia grupowa jest tak skuteczna?
Terapia grupowa zyskała reputację skutecznej metody leczenia uzależnień z wielu powodów. W literaturze psychoterapeutycznej, m.in. w pracach Irvina Yaloma, jednego z najwybitniejszych teoretyków terapii grupowej, zwraca się uwagę na kilka kluczowych aspektów, które decydują o jej sukcesie:
- Wsparcie rówieśnicze – W grupie każdy uczestnik ma okazję otrzymać wsparcie od innych, którzy zmagają się z podobnymi problemami. To zrozumienie ze strony osób, które przechodzą przez podobne doświadczenia, buduje silną więź i motywację do zmiany.
- Świadomość wspólnych trudności – Uczestnicy terapii grupowej odkrywają, że ich trudności nie są wyjątkowe. To pozwala na zredukowanie wstydu związanego z uzależnieniem, a także dodaje odwagi do pracy nad sobą.
- Wzajemne wsparcie i motywacja – Wzajemne obserwowanie postępów innych członków grupy może działać motywująco. Widząc, jak inni pokonują swoje słabości, uczestnicy sami czują się zainspirowani do podjęcia podobnych działań.
- Efekt „korekcji społecznej” – W grupie osoby uzależnione mogą dostrzec, jak ich zachowania wpływają na innych. Terapia grupowa to doskonałe środowisko do nauki zdrowych relacji międzyludzkich, w którym uczestnicy otrzymują feedback na temat swojego zachowania.
- Bezpieczeństwo i empatia – Terapia grupowa oferuje bezpieczną przestrzeń do wyrażania trudnych emocji i obaw. To miejsce, gdzie można mówić o swoich problemach bez obawy przed oceną, co sprzyja otwarciu się na głębszą pracę nad sobą.
Potwierdzenie w literaturze psychoterapeutycznej
W książce Irvina D. Yaloma „Psychoterapia grupowa”, autor podkreśla, że grupowa forma terapii ma unikalne właściwości, których nie można uzyskać w pracy indywidualnej. Wspólnota i relacje społeczne, które budują się w trakcie terapii grupowej, są kluczowe dla osób zmagających się z nałogami, ponieważ wspierają proces zdrowienia zarówno emocjonalnego, jak i behawioralnego.
Badania potwierdzają, że osoby uczestniczące w terapiach grupowych mają większe szanse na długoterminowe przezwyciężenie uzależnień niż osoby korzystające jedynie z terapii indywidualnej. W pracy John B. Schumakera „Terapia grupowa w leczeniu uzależnień”, badania dowodzą, że grupy terapeutyczne pomagają pacjentom w zapobieganiu nawrotom i rozwijaniu umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami oraz sytuacjami wyzwalającymi nałóg.
Jak przebiega terapia grupowa?
Terapia grupowa zazwyczaj odbywa się pod opieką doświadczonego terapeuty, który moderuje sesje, zapewniając odpowiednie warunki do dzielenia się doświadczeniami oraz monitoruje dynamikę grupy. Każda sesja może mieć określony temat, np. radzenie sobie z pokusami, budowanie zdrowych nawyków czy praca nad relacjami rodzinnymi.
Terapia grupowa może trwać kilka miesięcy, a nawet lat, w zależności od stopnia zaawansowania uzależnienia i potrzeb uczestników. Istotnym elementem jest regularność spotkań, która zapewnia ciągłość pracy terapeutycznej i wzmacnia budowanie odpowiedzialności za własny proces zdrowienia.
Terapia grupowa to skuteczna i uznana metoda leczenia uzależnień, szczególnie w kontekście społeczności terapeutycznych. Jej siła polega na wzajemnym wsparciu, które daje uczestnikom możliwość dzielenia się swoimi doświadczeniami, nauki zdrowych wzorców zachowań oraz budowania nowych relacji. W połączeniu z terapią indywidualną oraz farmakoterapią, terapia grupowa stanowi kluczowy element w walce z uzależnieniami, oferując wsparcie emocjonalne i narzędzia do trwałej zmiany.
W Ośrodku Terapii Odnowa terapia grupowa odgrywa kluczową rolę w procesie zdrowienia. Jeśli chcesz otrzymać więcej informacji skontaktuj się z nami telefonicznie +48 792 076 295
